با توجه به اهمیت کسب اطلاعات کلیدی پیرامون پخ زن‌هاو تاثیر این اطلاعات در انتخاب مناسب‌ترین دستگاه پخ زن، تصمیم گرفتیم تا اطلاعات جامعی در زمینه پخ زن‌هابا شما به اشتراک گذاریم تا قدرت انتخاب و تصمیم‌گیری مخاطبین محترم صائین آریا را افزایش دهیم. به شما توصیه می‌کنیم که پیش از خرید پخ زن دقایقی را به مطالعه این توضیحات اختصاص دهید.
یکی از فرایند‌های مهم در صنایع، برشکاری می‌باشد که این فرایند (برش) به دو روش برش گرم و برش سرد تقسیم می‌شود. در روش برش‌های گرم با استفاده از هوا، گاز، حرارت و ذوب‌کردن قطعات اقدام به برشکاری می‌کنند، ولی در برش‌های سرد، برشکاری با انواع تیغه‌ها صورت می‌گیرد. لازم به ذکر است که معمولاً کیفیت برش در برش‌های سرد نسبت به برش‌های گرم از سطح بالاتری برخوردار بوده و نیازی به اصلاح یا ترمیم قسمت برش‌خورده ندارد. دستگاه‌ها یا ماشین‌های پخ زن یکی از ابزارهای برشکاری به روش سرد می‌باشند که از درجه کیفی بالایی در قسمت ماشین‌کاری‌شده برخوردار بوده و قابلیت برش در زوایای مختلف را دارند.
پخ چیست؟
زاویه‌دار و یا کونیک کردن لبه قطعاتی مانند ورق، لوله و غیره از عوامل مهم در اتصال قطعات با فرایند جوشکاری می‌باشد. درفرایند پخ زنی و یا کونیک، لبه تیز قطعات با زوایای مد نظر اپراتور، مورب می‌شود یا اصطلاحا پخ می‌خورد. لازم به ذکر است که سطح پخ خورده باید از کیفیت بالایی برخوردار باشد.
دستگاه پخ زن
دستگاه پخ زن در صنایع مختلف جهت کونیک کردن قسمت‌های تیز قطعات و آماده‌سازی آنها برای فرآیند جوشکاری مورد استفاده قرار می‌گیرد.
به عبارتی پخ زن یک دستگاه برای برشکاری به روش سرد می‌باشد و برای برش قطعات فلزی از انواع تیغه‌ها، متناسب با نوع قطعه استفاده می‌کند. پخ زن‌ها بر اساس نوع و مدل، قابلیت پخ زنی در زوایای مختلف را دارند و اپراتورها، پیش از خرید پخ زن می‌بایست به ویژگی‌های آن توجه ویژه داشته باشند.
دستگاههای پخ زن در مدل‌ها و با کاربردهای مختلف در بازار و مرکز تخصصی فروش پخ زن صائین آریا عرضه می‌شوند.
انواع دستگاه پخ زن:
پخ زن دستی:
این دستگاه با توجه به اسم آن با نیروی دست اپراتور حرکت کرده و عملیات ماشین کاری یا پخ زنی را انجام می‌دهد. معمولا ورق‌هایی با ضخامت 5 الی 12 میلی‌متر را با این دستگاه پخ زنی می‌کنند. پخ زن‌های دستی از یک بدنه فلزی، دسته و یک یا چند تیغه قابل تعویض تشکیل شده‌اند. تیغه‌ها در زوایای مختلفی قرار دارند که به کاربر این امکان را می‌دهد تا نوع پخ مورد نظر خود را تعیین کند.
مزایای پخ زن دستی
استحکام: بدنه فلزی برای پایداری و تحمل فشار در حین کار.
کنترل: دسته ارگونومیک برای سهولت استفاده و دقت.
انعطاف پذیری: تیغه‌های قابل تعویض برای ایجاد انواع پخ.
پخ زن اتوماتیک:
پخ زن اتوماتیک به گونه‌ای طراحی شده است که وظایف خود را به طور کاملاً خودکار و بدون نیاز به دخالت و اعمال نیروی اپراتور انجام دهد. تنها وظیفه‌ای که بر عهده اپراتور است، تنظیم دستگاه بر روی لبه‌های ورق فلزی یا لوله بوده و پس از استارت دستگاه، فرآیند پخ زنی به طور اتوماتیک و بدون نیاز به دخالت اپراتور تکمیل می‌شود. پخ زن اتوماتیک به طور ویژه برای ورقه‌های فلزی با ضخامت بالا طراحی شده است و به دلیل قدرت و دقت بالا، قادر به انجام پخ زنی دقیق و با کیفیت بر روی این نوع ورقه‌ها می‌باشد. یکی از مزایای بارز پخ زن اتوماتیک، قابلیت جابه‌جایی آن است. در برخی موارد، به دلیل سنگین بودن قطعات یا عدم سهولت در جابه‌جایی آنها، جابه‌جایی دستگاه به محل قطعه کار ضروری است.
پخ زن قابل حمل (پرتابل):
پخ زن قابل حمل، نوعی دستگاه برشکاری سرد است که به دلیل قابلیت حمل و نقل آسان توسط اپراتور، برای برش قطعات در محل‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه‌ها در شرایطی که نیاز به جابه‌جایی دستگاه به مکان‌های گوناگون یا استفاده در محیط‌های متحرک باشد، ایده‌آل هستند.
پخ زن های قابل حمل، از تکنولوژی‌های نوین و سبک‌وزن بهره می‌برند تا قابلیت حمل و استفاده آنها در شرایط مختلف سهل گردد. این امر موجب شده است تا این دستگاه‌ها به ابزاری کارآمد و محبوب برای طیف وسیعی از پروژه‌های پخ زنی تبدیل شوند.
مزایای پخ زن قابل حمل
قابلیت حمل و نقل آسان: اپراتور به راحتی میتواند دستگاه را با خود حمل کرده و در محل مورد نظر از آن استفاده کند.
مناسب برای محیط‌های متحرک: این دستگاه‌ها برای استفاده در محیط‌های کارگاهی، صنعتی و یا هر مکانی که نیاز به جابه‌جایی دستگاه وجود دارد، ایده‌آل هستند.
استفاده از تکنولوژی‌های جدید: پخ زن‌های قابل حمل از تکنولوژی‌های نوین و سبک‌وزن بهره می‌برند که کار با آنها را آسان‌تر و کارآمدتر می‌کند.
کاربردهای متنوع: این دستگاه‌ها برای برش انواع قطعات فلزی، چوبی و پلاستیکی قابل استفاده هستند.
پخ زن ثابت:
پخ زن ثابت، نوعی دستگاه برشکاری سرد است که به دلیل عدم قابلیت جابه‌جایی توسط اپراتور، برای برش قطعات در یک محل ثابت مورد استفاده قرار می‌گیرد. این دستگاه‌ها در شرایطی که نیاز به نصب و استقرار دائمی دستگاه در یک مکان خاص و استفاده مداوم از آن وجود دارد، ایده‌آل هستند.
پخ زن‌های ثابت از تکنولوژی‌های متداول و قابل اعتماد در صنعت برشکاری بهره می‌برند تا برش‌های دقیق، باکیفیت و متنوع را ارائه دهند. این امر موجب شده است تا این دستگاه‌ها به ابزاری کارآمد و محبوب در صنایع مختلف تبدیل شوند.
مزایای پخ زن ثابت
استحکام و پایداری: به دلیل عدم جابه‌جایی، از استحکام و پایداری بالایی برخوردار بوده و می‌توان از آنها برای برش‌های سنگین و دقیق استفاده کرد.
دقت بالا: پخ زن‌های ثابت به دلیل عدم لرزش و حرکت در حین کار، از دقت بالایی در برش برخوردار هستند.
قابلیت برش انواع قطعات: این دستگاه‌ها برای برش انواع قطعات فلزی، چوبی و پلاستیکی قابل استفاده هستند.
طول عمر بالا: در اکثر دستگاههای پخ زن ثابت، به دلیل استفاده از قطعات باکیفیت و تکنولوژی‌های قابل اعتماد، از طول عمر بالایی برخوردار هستند.
پخ زن پنوماتیک (پخ زن بادی):
ویژگی‌های مهم دستگاه پخ زن پنوماتیک شامل وزن سبک و سهولت استفاده آن هستند. این نوع پخ زن میتواند در مواقعی که به برق دسترسی نداریم یا در محیط‌هایی با حضور گاز زیاد مورد استفاده قرار گیرد. از این دستگاه به جای پخ زن‌های برقی استفاده می‌شود، زیرا خرابی آن کمتر بوده و اقتصادی‌تر است. همچنین، احتمال سوختن و خرابی ارمیچر در این پخ زن‌ها کمتر است.
مزایای پخ زن پنوماتیک (پخ زن بادی)
وزن سبک و سهولت در استفاده: استفاده از هوای فشرده به جای موتور الکتریکی در پخ زن پنوماتیک، آن را با وزن سبک‌تر و سهولت استفاده بیشتری تأمین می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که عملکرد این دستگاه برای اپراتورها آسان‌تر و کمتر خسته‌کننده باشد.
قابلیت استفاده در محیط‌های بدون برق: پخ زن پنوماتیک به عنوان گزینه‌ای مناسب در شرایطی که دسترسی به برق محدود است، عمل می‌کند. با استفاده از هوای فشرده به عنوان منبع انرژی، این دستگاه برای اجرای وظایف خود بدون نیاز به برق عمل می‌کند.
مناسب برای محیط‌های با گاز زیاد: این دستگاه به دلیل عدم وجود موتور الکتریکی، در محیط‌هایی که خطر انفجار و آتش‌سوزی وجود دارد، قابل استفاده است. این ویژگی باعث شده است که در صنایعی مانند نفت، گاز و پتروشیمی، از این دستگاه به طور گسترده‌ای استفاده شود.
صرفه‌جویی اقتصادی: با توجه به کمتر شدن خرابی و نیاز به تعمیر و نگهداری، پخ زن پنوماتیک از نظر اقتصادی مقرون به صرفه‌تر از پخ زن‌های برقی است. این ویژگی باعث می‌شود که در کارگاه‌ها و صنایع مختلف، این دستگاه به عنوان یک گزینه ایده‌آل مطرح شود.
کاهش احتمال سوختن و خرابی ارمیچر: در پخ زن‌های پنوماتیک، به دلیل عدم وجود موتور الکتریکی، خطر سوختن و خرابی ارمیچر وجود ندارد. این ویژگی باعث افزایش عمر مفید دستگاه و کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری آن می‌شود.
پخ زن لوله
یکی دیگر از ماشین‌های پخ زنی، دستگاه پخ لوله می‌باشد که در مدل های ثابت، دستی، و قابل حمل مورد استفاده قرار گرفته و لبه تیز لوله‌ها در سایزهای مختلف را ماشین کاری می‌کند. پخ زن لوله ابزاری قدرتمند و کارآمد است که برای اتصال لوله‌ها به یکدیگر یا به سطوح دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد. پخ زن لوله به طور گسترده در صنایع مختلف، به ویژه در حوزه‌های ساختمانی، لوله‌کشی و تاسیساتی کاربرد دارد. کارایی و سرعت بالای این ابزار در نصب و اتصال لوله‌ها، آن را به گزینه‌ای ایده‌آل و محبوب در میان فعالان این صنایع تبدیل کرده است.
مزایای پخ زن لوله
اتصال محکم و بادوام: پخ زن لوله با اعمال فشار و ضربات قوی، اتصالی محکم و بادوام بین لوله‌ها ایجاد می‌کند که در برابر فشار و لرزش مقاوم است.
سرعت بالا: پخ زن لوله فرآیند اتصال لوله‌ها را به طور قابل توجهی سرعت می‌بخشد و در زمان صرفه‌جویی قابل‌توجهی می‌کند.
سهولت استفاده: کار با پخ زن لوله آسان بوده و نیاز به مهارت یا تخصص خاصی ندارد.
ایمنی: پخ زن لوله در مقایسه با روش‌های سنتی اتصال لوله‌ها، از ایمنی بالاتری برخوردار است و خطر جراحت یا آسیب‌دیدگی را به حداقل می‌رساند.
کاربرد متنوع: پخ زن لوله برای اتصال انواع لوله‌ها با جنس‌ها و ابعاد مختلف قابل استفاده است.
انواع دستگاههای پخ زن در یک نگاه
در این جدول می‌توانید انواع دستگاههای پخ زن را از سری UZ شرکت انکوماشین جمهوری چک مشاهده و مقایسه کنید. این پخ زن‌ها توسط شرکت صائین آریا، نماینده رسمی انکوماشین به ایران وارد شده‌اند.
همان طور که می دانیم پخ زن‌ها بر اساس نوع و کارایی، قیمت‌های متفاوتی دارند. در ادامه به بررسی عوامل تاثیرگذار در قیمت پخ زن می‌پردازیم. لازم به ذکر است که صائین آریا به عنوان وارد کننده مستقیم پخ زن در ایران، قیمت پخ زن‌های خود را بدون در نظر گرفتن حق واسطه ارائه می‌کنند.
نوع دستگاه پخ زن:
انواع مختلفی از دستگاههای پخ زن برقی و هیدرولیک در بازار وجود دارند. دستگاههای پخ زن بر اساس پیشروی به دو نوع دستی و اتومات تقسیم می‌شوند. غالبا پخ زن‌های دستی برای پروژه های سبک مناسب هستند و پخ زن‌های اتومات برای کونیک کردن ورق ها و قطعات با ضخامت های بالاتر مورد استفاده قرار می‌گیرند. قبل از انتخاب و خرید دستگاه پخ زن ، ابتدا خریدار باید نیاز خود را با توجه به ضخامت ورق و مقدار عرض پخ ای که مدنظرش می‌باشد؛ را در نظر بگیرد . دستگاههای پخ زن دستی با توجه به کارایی و عملکرد به مراتب قیمت پایین‌تری نسبت به دستگاههای پخ زن اتومات دارند.
ویژگی ها و قابلیت های دستگاه پخ زن:
دستگاههای پخ زن با پیشروی دستی و اتوماتیک؛ هر کدام دارای ویژگی‌های مخصوص به خود هستند. برخی از این قابلیت ها که بر روی قیمت دستگاههای پخ زن موثر هستند و بر افزایش قیمت آن تاثیر می‌گذارند؛ عبارتند از: حداکثر ضخامت قابل پخ ، حداکثر زوایای پخ زنی ، سرعت پخ زنی، نوع موتور ، صفحه نمایش، تعمیر و نگهداری، قابلیت تنظیم شکل قطعات ، نوع اینسرت و تیغچه و غیره. همچنین باید اشاره کرد که پخ زن‌های اتومات برشی (جویدنی) گرانتر از پخ زن‌های اتوماتی هستند که براده‌ای کاملا صاف و صیقلی می‌دهند.
کیفیت دستگاههای پخ زن :
اگر در فرایند ساخت دستگاههای پخ زن از متریال با کیفیت استفاده کرده باشند ، به همان نسبت قیمت آن دستگاه پخ زن بالاتر خواهد رفت. زیرا که بر طول عمر دستگاه نیز افزوده میگردد . قطعات با کیفیت؛ از مستحلک شدن دستگاه پخ زن جلوگیری می‌کنند.
کشور سازنده دستگاههای پخ زن :
بدیهی است که تولید داخل یا خارج بودن دستگاههای پخ زن بر روی قیمت آن تاثیر بسزایی دارد. پخ زن‌های ساخت داخل؛ قیمت مقرون به صرفه تری نسبت به تولیدات خارجی دارند. پخ زن‌های تولید شده در کشورهایی اروپایی و آمریکایی معمولا قیمت بالاتری نسبت به دستگاههای پخ زن چینی دارند . دلیل این امر آن است که در کشورهای اروپایی در مراحل تولید پخ زن‌ها از تکنولوژی پیشرفته و قطعات با کیفیت بالا استفاده شده است. برندهای معروف اروپایی همچون برند NKO جمهوری چک قیمت بالاتری نسبت به دیگر رقبا دارند.
گارانتی و خدمات پس از فروش دستگاههای پخ زن :
از جمله عوامل موثر در قیمت دستگاههای پخ زن گارانتی و خدمات پس از فروش آن می باشد. قیمت پخ زن‌ها نیز با توجه به خدمات پس از فروشی که شرکت ها ارائه می دهند متغیر است. برخی از برندهای معروف پخ زن همچون برند NKO جمهوری چک ، برند یوروبور هلند و نیتو کوهکی ژاپن علاوه بر کیفیت عالی محصول؛ خدمات پس از فروش مناسبی به مشتریان ارائه می دهند . شرکت جوش و برش صائین آریا نماینده رسمی این برندها در ایران می‌باشد. پس از فروش دستگاههای پخ زن در انواع مختلف دستی یا اتومات ، کارشناسان فنی این شرکت در محل کارخانه مشتری حضور می یابند و بصورت کاملا رایگان به اپراتور نحوه استفاده از دستگاه را آموزش می‌دهند. در صورتی که مشتری نیاز به قطعات و لوازم یدکی پخ زن‌ها داشته باشد میتواند با واحد خدمات پس از فروش این شرکت تماس بگیرد. و نیاز دستگاه خود را مرتفع سازد.
آشنایی با انواع زوایای پخ
پخ نیم جناقی J شکل:
در جوشکاری شیاری، هندسه لبه‌ها نقش مهمی در کیفیت و استحکام اتصال ایفا می‌کند. یکی از رایج‌ترین و کارآمدترین انواع هندسه لبه، پخ نیم جناقی (J-Bevel) است که به آن پخ لاله ای نیز گفته می‌شود. در پخ نیم جناقی، لبه‌های قطعات مورد جوش به صورت منحنی با زاویه مشخصی تراشیده می‌شوند. این زاویه معمولاً بین30 تا 60 درجه متغیر است و به ضخامت قطعات، نوع بارگزاری و الزامات کیفی اتصال بستگی دارد.
استفاده از پخ نیم جناقی در مقایسه با سایر انواع پخ‌ها، مانند پخ ساده و پخ V شکل، مزایای قابل توجهی به همراه دارد:
مقاومت بیشتر: این نوع پخ به دلیل توزیع مؤثرتر تنش‌های کششی، منجر به ایجاد اتصالی قوی‌تر و مقاوم‌تر می‌شود.
نفوذ بهتر فلز جوش: شکل منحنی پخ نیم جناقی، نفوذ عمیق‌تر فلز جوش به داخل لبه‌ها را تسهیل می‌کند و از ایجاد حفره و ترک در اتصال جلوگیری می‌کند.
سهولت اجرا: آماده‌سازی لبه‌ها برای جوشکاری با پخ نیم جناقی به مراتب آسان‌تر از سایر انواع پخ‌ها است.
پخ جناقی V شکل:
یکی از متداول‌ترین روش‌های برش، برش V شکل یا پخ جناقی است. در برش V شکل یا پخ جناقی لبه‌های دو قطعه‌ی مورد اتصال به صورت مورب و با زاویه‌ای مشخص برش داده می‌شوند. این زاویه معمولاً بین 30 تا 60 درجه متغیر است و به ضخامت قطعات، نوع بارگذاری و الزامات کیفی اتصال بستگی دارد.
استفاده از برش V شکل در جوشکاری مزایای متعددی به همراه دارد، از جمله:
افزایش استحکام جوش: برش V شکل با افزایش سطح مقطع نفوذ فلز جوش، اتصال را قوی‌تر می‌کند و مقاومت آن را در برابر تنش‌های کششی افزایش می‌دهد.
کاهش خطر ایجاد حفره و ترک: لبه‌های تیز ناشی از برش صاف، محل تجمع تنش‌ها و ایجاد حفره و ترک در جوش هستند. برش V شکل با حذف این لبه‌های تیز، این خطر را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.
بهبود کیفیت جوش: برش V شکل به ایجاد ذوب عمیق‌تر و یکنواخت‌تر در محل اتصال کمک می‌کند و در نتیجه، کیفیت جوش را افزایش می‌دهد.
پخ نیم جناقی لبه گرد:
در این روش، لبه‌ها به صورت مورب یا منحنی برش داده می‌شوند تا سطح مقطع نفوذ فلز جوش افزایش یابد و اتصال قوی‌تر شود. پخ نیم جناقی لبه گرد نوعی پخ زنی است که در آن لبه‌های قطعات به صورت منحنی با زاویه مشخصی تراشیده می‌شوند و سپس لبه‌های تیز این پخ با شعاع مشخصی گرد می‌شوند. این نوع پخ مزایای قابل توجهی نسبت به سایر انواع پخ‌ها مانند پخ ساده، پخ V و پخ نیم جناقی ساده دارد. مزایای پخ نیم جناقی لبه گرد عبارتند از:
مقاومت بیشتر: شکل منحنی و لبه‌های گرد پخ نیم جناقی، تنش‌های کششی را به طور موثرتری توزیع می‌کند و در نتیجه منجر به اتصال قوی‌تر و مقاوم‌تر می‌شود.
کاهش خطر ایجاد حفره و ترک: لبه‌های گرد این نوع پخ، محل تجمع تنش‌ها را به حداقل می‌رساند و خطر ایجاد حفره و ترک در جوش را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد.
نفوذ بهتر فلز جوش: شکل منحنی و لبه‌های گرد پخ نیم جناقی، به فلز جوش اجازه می‌دهد تا به طور عمیق‌تر به داخل لبه‌ها نفوذ کند و اتصال را کامل‌تر کند.
سهولت اجرا: آماده‌سازی لبه‌ها برای جوشکاری با پخ نیم جناقی لبه گرد نسبتاً آسان‌تر از سایر انواع پخ‌ها، به خصوص پخ V است.
ظاهر زیباتر: جوش‌های حاصل از پخ نیم جناقی لبه گرد، ظاهری صاف‌تر و زیباتر دارند و می‌توان از آنها در کاربردهایی که زیبایی ظاهری اهمیت دارد، استفاده کرد.
با این حال، پخ نیم جناقی لبه گرد معمولاً از سایر انواع پخ ها مصرف فلز جوش بیشتری دارد و ممکن است برای برخی از کاربردها مناسب نباشد. همچنین، آماده سازی این نوع پخ به زمان و ابزار بیشتری نیاز دارد.
پخ لاله‌ای U شکل:
در این روش، لبه‌ها به صورت مورب یا منحنی برش داده می‌شوند تا سطح مقطع نفوذ فلز جوش افزایش یابد و اتصال قوی‌تر شود. پخ لاله‌ای U شکل نوعی پخ زنی است که در آن لبه‌های قطعات به صورت منحنی با زاویه مشخصی تراشیده می‌شوند و سپس لبه‌های تیز این پخ با شعاع مشخصی گرد می‌شوند. این نوع پخ مزایای قابل توجهی نسبت به سایر انواع پخ‌ها مانند پخ ساده، پخ V و پخ نیم جناقی ساده دارد. مزایای پخ لاله‌ای U شکل عبارتند از:
مقاومت بیشتر: شکل منحنی و لبه‌های گرد پخ لاله‌ای U شکل، تنش‌های کششی را به طور موثرتری توزیع می‌کند و در نتیجه منجر به اتصال قوی‌تر و مقاوم‌تر می‌شود. این ویژگی، پخ لاله‌ای U شکل را به انتخابی ایده‌آل برای اتصالاتی که در معرض بارهای سنگین قرار دارند، تبدیل می‌کند.
کاهش خطر ایجاد حفره و ترک: لبه‌های گرد این نوع پخ، محل تجمع تنش‌ها را به حداقل می‌رساند و خطر ایجاد حفره و ترک در جوش را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد. این امر، کیفیت و دوام جوش را به طور چشمگیری افزایش می‌دهد.
نفوذ عمیق‌تر فلز جوش: شکل منحنی و لبه‌های گرد پخ لاله‌ای U شکل، به فلز جوش اجازه می‌دهد تا به طور عمیق‌تر به داخل لبه‌ها نفوذ کند و اتصال را کامل‌تر و مستحکم‌تر کند. این امر، از جدا شدن قطعات در اثر تنش‌های کششی جلوگیری می‌کند.
سهولت اجرا: آماده‌سازی لبه‌ها برای جوشکاری با پخ لاله‌ای U شکل، به مراتب آسان‌تر از سایر انواع پخ‌ها، به خصوص پخ V است. این امر، به صرفه‌جویی در زمان و هزینه جوشکاری کمک می‌کند.
ظاهر زیباتر: جوش‌های حاصل از این نوع پخ، ظاهری صاف‌تر و زیباتر دارند و می‌توان از آنها در کاربردهایی که زیبایی ظاهری اهمیت دارد، استفاده کرد. این ویژگی، پخ لاله‌ای U شکل را به انتخابی مناسب برای کاربردهای تزئینی تبدیل می‌کند.
پخ لبه اریب:
در این روش، لبه‌های دو قطعه‌ی مورد اتصال به صورت مورب و با زاویه‌ای مشخص برش داده می‌شوند تا سطح مقطع نفوذ فلز جوش افزایش یابد و اتصال قوی‌تر شود. مزایای پخ لبه اریب عبارتند از:
سادگی اجرا: آماده‌سازی لبه‌ها برای جوشکاری با برش V شکل به ابزار و تجهیزات پیچیده‌ای نیاز ندارد و به راحتی قابل انجام است.
مصرف بهینه فلز جوش: به دلیل سطح مقطع نفوذ مناسب فلز جوش، مصرف آن در این روش بهینه‌تر است.
نفوذ عمیق فلز جوش: شکل مورب برش V شکل به فلز جوش اجازه می‌دهد تا به طور عمیق‌تر به داخل لبه‌ها نفوذ کند و اتصال را کامل‌تر و مستحکم‌تر کند.
پخ نیم لاله‌ای J شکل:
این نوع پخ شبیه به پخ نیم جناقی لبه گرد است، با این تفاوت که زاویه پخ نیم لاله‌ای J شکل معمولاً بین 45 تا 60 درجه است، در حالی که زاویه پخ نیم جناقی لبه گرد بین 30 تا 60 درجه متغیر است. مزایا و معایب پخ نیم لاله‌ای J شکل شبیه به پخ نیم جناقی لبه گرد است، با این تفاوت که پخ نیم لاله‌ای J شکل مقاومت بیشتری در برابر تنش های خمشی دارد. مزایای استفاده از این نوع پخ عبارتند از:
افزایش نفوذ جوش: پخ نیم لاله‌ای به فلز جوش اجازه می‌دهد تا عمیق‌تر به داخل قطعات نفوذ کند و اتصالی قوی‌تر ایجاد شود.
کاهش تنش: پخ نیم لاله‌ای به توزیع یکنواخت‌تر تنش در محل اتصال کمک می‌کند و خطر ترک خوردگی یا شکستگی را کاهش می‌دهد.
سهولت اجرا: پخ نیم لاله‌ای را می‌توان به راحتی با استفاده از ابزارهای مختلف مانند فرز، سنگ فرز و دستگاه برش دستی ایجاد کرد.
ابزارهای برش در پخ زن
تیغچه اینسرتی
در فرایند فرزکاری (Milling) با یک ابزار برش چند لبه (اینسرت)، با حرکتی چرخشی برای ایجاد سطوح، شیارها و شکل‌های پیچیده بر روی قطعه کار استفاده می‌شود. در این روش، قطعه کار معمولاً به صورت ثابت روی میز ماشین قرار می‌گیرد و ابزار برش به صورت دورانی حرکت می‌کند. از مزایایی این ابزار، کیفیت بالا و قابلیت اصلاح و تعویض اینسرت ها وجود دارد. در صورت وارد کردن بار اضافه به این تیغه‌ها (اینسرت) احتمال شکست، سوختن و کند شدن نوک بُرنده تیغه وجود خواهد داشت.
تیغچه پخ زن یک طرفه
در فرزکاری (Bevelling) فرآیند ماشین کاری از یک ابزار برشی با لبه‌های اره‌ای شکل با حرکت چرخشی برای ایجاد سطوح پرداخت شده استفاده می‌شود. معمولا در صنایع، این ابزار با اسم برش جویدنی هم شناخته می‌شود. برش های جویدنی حرکت دورانی یک طرفه داشته و برخلاف مدل اینسرتی امکان تعویض و یا اصلاح لبه های برشی وجود ندارد. بر اثر وارد کردن بار و فشار اضافی به این ابزار، احتمال شکست و کند شدن لبه ها وجود دارد. پلیسه ایجاد شده در این ابزار بصورت نواری از روی قطعه جدا می‌شود.
نحوه کار با دستگاه پخ زن:
موقعیت دستگاه:
دستگاه را به صورت افقی و بدون حرکت روی زمین یا میز کار قرار دهید.
آماده سازی قطعه کار:
قبل از شروع کار، هرگونه ناصافی، پلیسه یا جوش را از لبه‌های ورق پاک کنید.
تنظیم دستگاه:
دستگاه را روی ورق یا قطعه فیکس کنید.
نقطه صفر و محل برخورد ابزار و تیغه‌ها با قطعه را مشخص کنید.
دور موتور، زاویه و پهنای پخ زنی را تنظیم کنید.
شروع کار:
دستگاه را روشن کنید.
اطمینان حاصل کنید که تیغه‌ها و ابزار در تماس با قطعه کار نیستند.
تیغه برشکاری را در کمترین فاصله خود با قطعه (نقطه صفر) قرار دهید.
دستگاه را استارت بزنید و با حد مجاز باردهی به ابزار بار دهید.
نکات مهم:
در دستگاههای دستی و یا برخی از دستگاههای اتومات، اپراتور باید دستگاه را نگه داشته و از سقوط و آسیب به آن جلوگیری کند.
میزان باردهی و براده برداری باید با توجه به ضخامت ورق، توان دستگاه و نوع کار تنظیم شود. رعایت نکات ایمنی و نگهداری قبل و بعد از کار با دستگاههای پخ زن، راندمان و کیفیت محصول نهایی را افزایش می‌دهد.
اهمیت استفاده از دستگاه پخ زن:
افزایش نفوذ پذیری جوش: پخ زنی با ایجاد فضای بیشتر بین لبه‌های قطعات، نفوذ پذیری جوش را افزایش می‌دهد و در نتیجه اتصال قوی‌تر و محکم‌تر ایجاد می‌شود.
کاهش تنش‌های جوشکاری: پخ زنی تنش‌های ایجاد شده در اثر جوشکاری را به طور قابل توجهی کاهش می‌دهد و از ایجاد ترک و شکستگی در محل جوش جلوگیری می‌کند.
بهبود کیفیت جوش: پخ زنی با ایجاد سطحی صاف و یکنواخت برای جوشکاری، کیفیت ظاهری و استحکام جوش را افزایش می‌دهد.
نکات مهم در نگهداری دستگاه پخ زن
برای اطمینان از عملکرد بهینه و طول عمر طولانی دستگاه پخ زن، باید به طور مرتب آن را نگهداری کنید. در اینجا چند نکته مهم وجود دارد که باید به خاطر داشته باشید:
روانکاری:
– به طور مرتب طبق دستورالعمل سازنده، نقاط روانکاری را با گریس یا روغن مناسب روانکاری کنید. این امر به کاهش اصطکاک و سایش قطعات متحرک دستگاه کمک می‌کند.
– از روانکارهای مناسب برای نوع دستگاه پخ زن خود استفاده کنید. استفاده از روانکار نامناسب می تواند به دستگاه آسیب برساند.
تمیزکاری:
– بعد از هر بار استفاده، گرد و غبار، براده ها و سایر مواد زائد را از روی دستگاه پاک کنید. این امر به جلوگیری از تجمع رسوبات که می تواند به عملکرد دستگاه آسیب برساند، کمک می‌کند.
– برای تمیز کردن دستگاه از یک پارچه یا برس نرم استفاده کنید. از مواد شوینده یا حلال های خشن که می توانند به روکش دستگاه آسیب برسانند، خودداری کنید.
بازرسی:
– به طور مرتب دستگاه را از نظر علائم سایش، خوردگی یا آسیب بررسی کنید.
– هر گونه قطعه آسیب دیده را باید در اسرع وقت تعویض کنید.
– به طور خاص، به تسمه ها، چرخ دنده ها، یاتاقان ها و اتصالات الکتریکی توجه کنید.
تنظیم:
– مطابق با دستورالعمل های سازنده، دستگاه را به طور مرتب تنظیم کنید. این امر به اطمینان از دقت و عملکرد صحیح دستگاه کمک می‌کند.
– تنظیماتی مانند زاویه پخ، عمق برش و سرعت پیشروی را بررسی کنید.
ذخیره سازی:
– هنگامی که از دستگاه استفاده نمی‌کنید، آن را در مکانی تمیز، خشک و به دور از گرد و غبار و رطوبت ذخیره کنید.
– دستگاه را در دمای شدید یا نور مستقیم خورشید نگهداری نکنید.
عیب یابی:
– اگر با مشکلی در دستگاه پخ زن خود مواجه شدید، ابتدا به دفترچه راهنمای عیب یابی سازنده مراجعه کنید.
– اگر نمی توانید مشکل را حل کنید، باید دستگاه را برای تعمیر به یک تکنسین واجد شرایط ببرید.
علاوه بر نکات فوق، موارد زیر را نیز به خاطر داشته باشید:
– از دستگاه پخ زن فقط برای پخ زدن موادی که برای آن طراحی شده است استفاده کنید.
– از اعمال فشار بیش از حد به دستگاه خودداری کنید.
– اگر با نحوه استفاده از دستگاه مطمئن نیستید، از یک متخصص راهنمایی بخواهید.
– با نگهداری و استفاده صحیح از دستگاه پخ زن، می توانید از این ابزار ارزشمند برای سال های آینده استفاده کنید.
نکات ایمنی در هنگام استفاده از دستگاه پخ زن
برای تضمین ایمنی خود در هنگام کار با این دستگاه، به نکات زیر توجه کنید:
قبل از استفاده:
– بازرسی دستگاه: قبل از هر بار استفاده، دستگاه پخ زن را به دقت بررسی کنید تا مطمئن شوید هیچگونه قطعه آسیب‌دیده یا فرسوده‌ای وجود ندارد.
– تنظیمات صحیح: از دستورالعمل‌های سازنده برای تنظیم صحیح دستگاه پخ زن مطابق با نیاز خود استفاده کنید.
– تجهیزات ایمنی: از عینک ایمنی، محافظ گوش و دستکش برای محافظت از خود در برابر جرقه‌ها، ذرات معلق و صدای بلند استفاده کنید.
– محیط کار: محل کار خود را مرتب و عاری از هرگونه مواد خطرناک مانند ضایعات فلزی یا مواد قابل اشتعال نگه دارید.
– ثبات قطعه کار: قبل از شروع کار، از محکم بودن قطعه کار در جای خود اطمینان حاصل کنید.
هنگام استفاده:
– کاربرد صحیح: از دستگاه پخ زن فقط برای کاربردهای مورد نظر آن، که در دستورالعمل‌های سازنده ذکر شده است، استفاده کنید.
– ظرفیت دستگاه: هرگز از دستگاه پخ زن برای برش فلزاتی که ضخامت آنها بیشتر از ظرفیت دستگاه است، استفاده نکنید.
– فاصله ایمن: هنگام روشن بودن دستگاه، دست‌ها و بدن خود را از تیغه‌ها دور نگه دارید.
– تیز کردن تیغه‌ها: به طور مرتب تیغه‌های دستگاه پخ زن را بررسی کنید و در صورت نیاز آنها را با استفاده از ابزار مناسب تیز کنید.
– فشار مناسب: از اعمال فشار بیش از حد به دستگاه پخ زن خودداری کنید، زیرا ممکن است به دستگاه یا قطعه کار آسیب برساند.
– توجه به علائم هشدار: در صورت مشاهده هرگونه لرزش یا صدای غیرمعمول از دستگاه پخ زن، فوراً آن را خاموش کرده و از استفاده مجدد از آن تا رفع مشکل خودداری کنید.
بعد از استفاده:
– خاموش کردن دستگاه: پس از اتمام کار، دستگاه پخ زن را خاموش کرده و از برق جدا کنید.
– تمیز کردن: تیغه‌ها و سایر قسمت‌های دستگاه پخ زن را با استفاده از یک پارچه تمیز و مرطوب تمیز کنید.
– نگهداری: دستگاه پخ زن را در مکانی امن، خشک و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.
نکات ایمنی اضافی:
– مشورت با متخصص: اگر در مورد نحوه استفاده ایمن از دستگاه پخ زن مطمئن نیستید، از یک متخصص یا فرد باتجربه در این زمینه راهنمایی بخواهید.
– اهمیت نکات ایمنی: به یاد داشته باشید که رعایت نکات ایمنی میتواند به طور قابل توجهی از خطر جراحات و حوادث در هنگام کار با دستگاه پخ زن جلوگیری کند.
– با رعایت این نکات ساده، می‌توانید از دستگاه پخ زن خود به طور ایمن و کارآمد برای انجام کارهای مختلف استفاده کنید.
